Belangrijk onderwerp, hoe klein je ook woont, blijft comfort. In de zomer zoek je verkoeling en in de winter juist warmte. In deze blog gaan we in op het onderwerp klimaatbeheersing binnen jouw Tiny House! Aangezien de winter eraan komt, behandelen we in deze blog voornamelijk het onderwerp ‘verwarmen’, en dan specifiek de mogelijkheden met hout- en pelletkachels.

Het beste is natuurlijk om in de eerste plaats jezelf goed te verwarmen i.p.v. de volledige ruimte om je heen. Een dikke trui en sokken zijn dus een goede investering. De meeste tiny houses, in ieder geval die van Asterix Houses, zijn gemaakt van Scandinavisch sparrenhout. Hout heeft van zichzelf al gunstige isolerende eigenschappen. Hout ademt, voelt van nature warm en behaaglijk aan en geeft een gezellige sfeer. Daarnaast leveren de isolerende en vochtwerende folies, vloer- dak en spouwmuurisolatie, waar alle Asterix Houses van zijn voorzien, een flinke bijdrage aan een energiezuinige woning. 

Naast goede isolatie van je tiny house, ontkom je er zeker in de winter niet aan om te stoken voor een aangename temperatuur. Er zijn verschillende mogelijkheden hiervoor, zoals hout- of pelletkachels, een warmtepomp, elektrisch verwarmen of bijv. infraroodverwarming. In deze blog gaan we in op voornamelijk verbrandingskachels in drie soorten: de houtkachel, pelletkachel en de rocketstove.

Houtkachel

Al vanaf de steentijd heeft vuur een belangrijke rol gespeeld voor de mens. Het was een bron van warmte, licht en veiligheid. Vuur hield wilde dieren op afstand en je kon er mee bakken en koken. We hebben als mens dus letterlijk een warme band met vuur. In de moderne tijd speelt vuur voornamelijk een belangrijke rol voor verwarmen. De eenvoudigste vorm hierbij is de houtkachel, voorheen de open haard, waar veel huizen en kastelen mee werden uitgerust voordat de centrale verwarming werd uitgevonden. Het kan ook zeker voldoening geven wanneer je zelf vuur kan maken met hout dat je zelf hebt gesprokkeld of hebt staan hakken. Op de meeste moderne houtkachels kun je daarnaast ook koken of de warmte op een andere manier benutten. Omdat er verder geen aansluitingen nodig zijn, is het ook ideaal wanneer je volledig off grid wilt wonen.

Reconstructie van vuur tijdens de midden-steentijd (mesolithicum) door fotograaf Frank Wiersema, in opdracht van het Hunebedcentrum in Borger.

Maar er zijn ook nadelen… zo is het verbrandingsproces relatief inefficiënt en worden er onwenselijke gassen uitgestoten. Daarnaast gaat er veel warmte verloren. Een houtkachel is dus niet bepaald duurzaam en bovendien brandgevaarlijk. Zeker in een kleine ruimte waarin veel hout is verwerkt als bouwmateriaal.

Pelletkachel

Een beter alternatief dan de eenvoudige houtkachel, is de pelletkachel. Deze kachel wordt opgestookt met behulp van pellets. Deze pellets bestaan meestal uit samengeperste houtsnippers en houtafval, gelijk in samenstelling en vorm, waardoor het verbrandingsproces efficiënter verloopt (minder rookontwikkeling) en met een hoger rendement (minder brandstof, meer warmte). Dit wordt bereikt door slim om te gaan met de toevoer van zuurstof en brandstof, waardoor een constante, instelbare temperatuur kan worden geleverd. In die zin is een pelletkachel ook minder brandgevaarlijk (minder hoge temperaturen). Net als bij een houtkachel, zie je het vuur branden. Je hoeft dus ook niet in te leveren op gezelligheid. Maar er zijn ook nadelen: er is relatief meer onderhoud nodig en de meeste pelletkachels hebben ook elektriciteit nodig voor de mechanische onderdelen (die ook geluid produceren), waardoor deze manier van stoken gelijk ook storingsgevoeliger is dan een houtkachel.

Rocketstove

Tot slot willen we in deze blog even stilstaan bij de Rocketstove. Dit type kachel werkt in principe hetzelfde als een houtkachel, maar dankzij een duurzaam verbrandingsproces wordt een veel hoger rendement gehaald. Tijdens dit verbrandingsproces in een Rocketstove wordt nieuwe zuurstof aangetrokken, waardoor het vuur tot een temperatuur kan oplopen waarbij naast al het hout ook alle gassen die vrijkomen worden verbrand, die bij een ‘normaal’ verbrandingsproces via de schoorsteen de kachel verlaten. Dit zorgt voor ca. 80% minder houtverbruik. Net als bij een houtkachel, kan op de meeste modellen ook worden gekookt of kan de warmte op andere manieren worden ingezet.

Stand van Rocket Stove Store tijdens de informatiemarkt Tiny Houses bij DemoparkNL in Almere. Asterix Houses was hier begin juni 2023 bij aanwezig. Tijdens de event hebben we gesproken met Laureano Boerman, die ons het concept heeft uitgelegd.

De warmte kan ook worden opgeslagen (zogenaamde ‘mass heater’), waardoor een constante temperatuur kan worden afgegeven (nog uren lang nadat de brandstof is opgebrand). Grote nadeel van een ‘mass heater’ is dat er relatief veel ruimte nodig is voor de opslag van de warmte, die wordt afgegeven aan leem of steen. Naast de ruimte is dus ook het gewicht een nadeel. Dit vormt dus geen oplossing voor een gemiddelde mobiele tiny house van Asterix Houses.

Desalniettemin betreft de Rocketstove een zeer goed alternatief ten opzichte van een pelletkachel wanneer je niet afhankelijk wilt zijn van elektriciteit bij het verwarmen van je woning (off grid) en deze zo onderhoudsvrij en duurzaam mogelijk wilt verwarmen.

We hebben begin juni 2023 tijdens de informatiemarkt Tiny Houses bij DemoparkNL gesproken met Laureano Boerman van Rocket Stove Store. Meer informatie over deze manier van verwarmen is te vinden op: https://rocketstove.store